काव्यसंग्रह : शब्दवेल : भालचंद्र जोशी : कविता : आनंद निधान, स्वतंत्र भारत देशा

 

काव्यसंग्रह : शब्दवेल : भालचंद्र जोशी : कविता : पाऊस, असा माझा देश

 

असा माझा देश 

ब्लू-बुक: आर्थिक साक्षरता, जागरूकता आणि समावेशषकता

 

ब्लू-बुक: आर्थिक साक्षरता, जागरूकता आणि समावेशषकता 

                            Blue Book: Financial Literacy, Awareness and Inclusion

आपले कुटुंब आपल्यासाठी नेहमीच सर्वात महत्वाचे आणि प्रिय असते. ‘कुटूंब’ ही संकल्पनाच अशी आहे की जी  कर्त्या व्यक्तीस, कुटुंबासाठी संपत्ती निर्माण करण्यासाठी प्रेरित करत असते जेणेकरून कुटुंबातील प्रत्येक सदस्य, त्याचे भावी आयुष्य अधिक समृद्धरित्या जगू शकेल.

असे असूनसुद्धा कुटुंबाशीच निगडीत असणारी एक लहानशी आणि बहुतांश  कुटुंबप्रमुखांकडून नेहेमीच दुर्लक्षित केली जाणारी गोष्ट म्हणजे,  आपल्या संपत्ती आणि मालमत्तेबाबत अचूक आणि अद्ययावत अशा नोंदी ठेवणे !!  कुटुंबाशी  निगडीत असणाऱ्या आर्थिक बाबींचे नोंदणीकरण क्वचितच योग्यरित्या केले जाते किंबहुना ही बाब अनावश्यक मानली जाते. आपल्या मालमत्तेचा, भविष्यातील कोणताही अनिश्चित क्षय रोखण्यासाठी, आपण कुटुंबासाठी केलेले आर्थिक नियोजन फलद्रुप होण्यासाठी, असे नोंदणीकरण आवश्यक असते. कुटुंबाच्या उत्पनाचा स्रोत असणाऱ्या व्यक्तीबाबत काही अकाली, दुर्दैवी घटना घडली तर आर्थिक बाबींबाबत असणाऱ्या अनागोंदींमुळे कुटुंबातील सदस्यांवर / उत्तराधिकारीवर अमाप मानसिक दडपण येऊ  शकते आणि कुटुंबप्रमुखाने  केलेले आर्थिक नियोजन कोलमडू शकते. असे अनेक प्रसंग आपण आजूबाजूस घडताना बघतो.    

म्हणूनच कुटुंबातील  प्रत्येक सदस्याने,  आर्थिकदृष्टया सजग, साक्षर व्हावे यासाठी आम्ही  ‘ब्लू-बुक’निर्मिले आहे. ब्लू बुक ही एक सोपी, सुलभ संकल्पना आहे जिचा वापर कुटुंबाशी संबंधित असणाऱ्या सर्व आर्थिक बाबींचे  नोंदनीकरण करण्यासाठी करायचा आहे. असे केल्याने एखाद्या कुटुंबाची वास्तविक, आर्थिक परिस्थिती, घरातील सर्व सदस्यांना  स्पष्ट होण्यास मदत होते तसेच कुटूंबाशी संबंधित भविष्यातील कोणत्याही आर्थिक निर्णयासाठी मार्गदर्शक म्हणूनही ब्लू-बुक कार्य करते. ‘ब्लू’ किंवा निळा रंग हा स्थिरतेशी संबंधित आहे. हा रंग विश्वास, निष्ठा, आत्मविश्वास, बुद्धिमत्ता आणि सत्याचे प्रतीक मानला जातो. म्हणूनच या आर्थिक संकल्पनेचे नामकरण आम्ही ‘ब्लू बुक’ असे केले आहे.

ब्लू-बुक वापरण्यामागील उद्देश्य कुटुंबातील सर्व सदस्यांना आर्थिकबाबींबाबत साक्षर, जागरूक करणे आणि कुटुंबाच्या आर्थिक प्रवासात त्यांनाही समाविष्ट करून घेणे असा आहे.

तुमची  “ब्लू-बुक “ ची प्रत मिळविण्यासाठी ९०११८९६६८१ या क्रमांकावर संपर्क करावा !

Blue Book: Financial Literacy, Awareness and Inclusion

 

Your family is always most important to you. The notion of “family” (Kutumbam) is the dearest and of the utmost importance to every human. This inherent element in one’s life drives every one of us towards creating wealth for family. It is this zeal in you that pushes you every moment to work and earn so that every member of your family may lead life comfortably.

Yet, there remains a small and often forgotton but extremely important thing to be done, which is keeping accurate and updated records of your wealth. The documentation of the important records of your assets and wealth serves a major role in planning the future of your family.  It requires very little time to do this but it serves well to protect any unintended erosion of your assets.

This documentation is absolutely necessary.  Death is a reality of life.  It is inevitable but unpredictable.  Just imagine the emotional turmoil and upheaval one’s family may experience in case of an untimely and/or accidental demise of one’s loved one, especially of the head of the family, the primary source of income at that.  During these trying times improper and inadequate or even worse nonexistent records of your financial affairs can add immense burden on your immediate family members/successors.  Actual case studies show that even slight ignorance in keeping proper records and documentation results in erosion of the wealth.

Hence, every one of us needs to think of safer tomorrow TODAY, RIGHT NOW.  The ‘BLUE BOOK’ tool is the best solution to this area of concern. BLUE BOOK is a simple, handy utility that is to be used either in hard copy or soft copy format to record, inform and share the economical facts related to the family. It guides about all those information pieces that need to be recorded so as to view realistic, financial net worth of a family. It is a fact book for quick reference and acts as a guide, blue print to take any further financial decisions related to the family. ‘Blue’ is the color of the sky and sea. It is often associated with depth and stability. It symbolizes trust, loyalty, wisdom, confidence, intelligence, faith and truth. Hence, we named this financial fact book as ‘BLUE BOOK’. The goal behind using Blue Book is ‘Financial Literacy, Awareness and Inclusion’ of all your family members.

To Get Copy of Blue Book, Call @ 9011896681!

ईच्छा तेथे .. शिक्षण ! : डॉ. रुपाली कुलकर्णी

 

ईच्छा तेथे .. शिक्षण ! 

कोरोना विषाणू च्या प्रादुर्भावामुळे आपण सर्वजण वेगवेगळ्या स्तरावर, वेगवेगळ्या तीव्रतेची आव्हाने पेलत आहोत.  आरोग्य, आर्थिक आणि मानसिक स्तरावर कोरोना विरुद्धची लढाई लढली जातेच आहे.  पण विद्यार्थ्यांच्या दृष्टीने विचार केला तर त्यांना शैक्षणिक स्तरावरही बऱ्याच आव्हानांना सामोरे जावे लागले आहे.  ऑनलाईन शिक्षणाच्या विविध पद्धती, माध्यमे , परीक्षां संबंधित बदल  आणि त्यायोगे उद्भवणाऱ्या मानसिक  ताणतणाव !  परंतु आता शालेय किंवा महाविद्यालयीन स्तरावरील परीक्षा मार्गी लागल्या आहेत आणि पुढील शैक्षणिक वर्षाआधी  विद्यार्थ्यांच्या  हाती बऱ्यापैकी रिकामा वेळ उपलब्ध होणार आहे.  शालेय किंवा महाविद्यालयीन  शिक्षण घेणाऱ्या विद्यार्थ्यांना अनेकदा अभ्यासक्रमा बाहेरची काही जोड कौश्याल्ये मिळविण्यासाठी  उद्युक्त केले जाते . परंतु       दैनंदिन शिक्षणाच्या धावपळीत त्यांना  अशा  गोष्टी शिकणे,  आत्मसात करणे यासाठी वेळ कमी पडत असतो. आता मात्र पुढे मिळणाऱ्या वेळाचे  जर चांगले नियोजन केले तर त्यातुन बऱ्याच गोष्टी साध्य करता येणार आहेत, जसे  तांत्रिक  किंवा  वैयक्तिक  पातळीवर नवीन गुणकौशल्ये  आत्मसात  करणे किंवा आधीपासून असणाऱ्या कौशाल्यांना अजून वरच्या पातळीवर नेणे ! आजच्या या तांत्रिक युगात, ऑनलाईन शिक्षणासाठी  अनेक  वैविध्यपूर्ण प्लॅटफॉर्म्स किंवा अँप्लिकेशन्स उपलब्ध आहेत आणि त्यांचा सुयोग्य वापर केल्यास  हे जमवणे शक्य आहे. परंतु कुठल्या ऑनलाइन गुरूजवळ कोणत्या प्रकारचे ज्ञानभांडार किंवा प्रशिक्षण उपलब्ध आहे याची माहिती करून घेणे आवश्यक आहे.  अशा ऑनलाईन संसाधनांविषयी जाणून घेऊयात.   

 

·         NPTEL:एनपीटीईएल  (नॅशनल प्रोग्रॅम ऑन टेक्नॉलॉजी एन्व्हान्सड लर्निंग) हा भारतातील ज्ञानमहर्षी समजल्या जाणाऱ्या आयआयटी संस्थांच्या  पुढाकाराने उभा राहिलेला उपक्रम आहे ज्याद्वारे अभियांत्रिकी आणि विज्ञान शाखेतील विद्यार्थ्यांना उच्चशिक्षण, व्यावसायिक प्रशिक्षण मिळविणे शक्य होते. या   उपक्रमाच्या संकेतस्थळावर पाचशेहुन अधिक व्हिडीओ कोर्सेस उपलब्ध आहेत जे संबंधित शिक्षण साहित्याबरोबर विनामुल्य उपलब्ध आहेत. हे सर्व व्हिडिओ कोर्स डाऊनलोड करता येतात जेणेकरून विद्यार्थ्यांना आपल्या सोयीच्या वेळेप्रमाणे नवीन संकप्लना अथवा विषय समजणे शक्य होते.  

      संकेतस्थळ : http://nptel.ac.in.

·       

       SWAYAM : स्वयंम (Study Webs of Active-Learning for Young Aspiring Minds) हा भारत सरकारचा उपक्रम असुन मानव संसाधन विकास मंत्रालय आणि अखिल भारतीय तंत्रशिक्षण परिषद यांच्या सहकार्यातुन उभा राहिलेला आहे. या माध्यमातून २००० हुन अधिक विषयावर विनामुल्य कोर्सेस उपलब्ध आहेत. याद्वारे  अभियांत्रिकी, विज्ञान , गणित, भाषा, व्यवस्थापन,मानवता आदी अनेक विद्याशाखांच्या विद्यार्थ्यांना व्हिडिओ माध्यमातून शिक्षण उपलब्ध आहे. विविध संकल्पना सुस्पष्ट करण्यासाठी ऍनिमेटेड व्हिडीओज,  डाऊनलोड करता येण्यासारखी   डिजिटल पुस्तके, शंका-निरसनासाठी स्वतंत्र पोर्टल ही स्वयंमची वैशिष्टये !  काही ठराविक कोर्सेससाठी किंवा पूर्णत्वाच्या प्रमाणपत्रासाठी शुल्क आकारले जाते.      

संकेतस्थळ : http://swayam.gov.in  

·   MOOC: मुक  (Massive Open Online Courses -MOOCs) जगभरातील विद्यार्थ्यांना आपल्या आवडत्या विषयातील उच्चस्तरीय ज्ञान मिळवून देण्यासाठी  MOOC साहाय्यभूत ठरते आहे. अनुभवी प्राध्यपकांनी प्रमाणित केलेला अभ्यासक्रम तसेच शैक्षणिक साहित्य, व्याख्यानांचे व्हिडिओ, संदर्भ साहित्य येथे उपलब्ध आहे. विद्यार्थी यातील आवडत्या माध्यमाचा वापर करून, आपापल्या गतीने आणि भाषेतुन  विषयांचे ज्ञान मिळवू शकतात.  

संकेतस्थळ : https://www.mooc.org/

·         व्यावसायिक ऑनलाईन माध्यमे: वरील माध्यमां व्यतिरिक्त अनेक  व्यावसायिक ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म्सचे पर्यायही  विद्यार्थ्यांसाठी उपलब्ध आहेत.  उदारणार्थ BYJU’s, UnAcademy, Udemy, Toppr, Vendantu  इ.  याद्वारे काही किमान शुल्क भरून वेगवेगळ्या विषयातील ज्ञान मिळविता येणे शक्य झाले आहे. स्पर्धा परीक्षा, प्रवेश परीक्षा, मुलाखती यांची तयारी करण्यासाठीही  ही माध्यमे उपयुक्त ठरतात. सराव वर्ग, सराव परिक्षा, स्वतंत्र वेळेत तज्ज्ञांची उपलब्धता, परीक्षां संदर्भांत समुपदेशन इ. वैशिष्टयांमुळे तरुण पिढी या ऑनलाईन गुरूंकडे आकर्षित होताना दिसते आहे. 

अर्थात योग्य निवड करण्यासाठी आपल्याकडे असणारी डिजिटल  साधने, इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी,  स्वानुभवातून आणि स्वयं अध्ययनातून  सलगपणे शिकण्याची,  कोर्स पूर्ण करण्याची तयारी, शिक्षणाचे शुल्क, लागणारा  कालावधी आणि  निवडलेल्या अभ्यासक्रमाला व्यावसायिक क्षेत्रात असणारी मान्यता  या सर्वांचा विचार करण्याची आवश्यकता आहे. यासाठी त्या त्या क्षेत्रातील अनुभवी वर्गाचा, शिक्षकांचा सल्ला घेता येईल. शेवटी या विशाल ज्ञानभांडारातून, वेचावे तितके कण कमीच आहेत !! परंतु 'ईच्छा तेथे मार्ग' असतोच !  ज्ञानार्जनाची कास धरून या ज्ञानसागरात मारलेली उडी, अपेक्षित तीरावर तुमची नाव नक्कीच पोहोचवू शकते !!

डॉ. रुपाली कुलकर्णी.

महाराष्ट्र देशा ..

 

महाराष्ट्र देशा 🚩🚩..

 

संतवाणीच्या भूपाळीने जागते ही भूमी,

गान कोकिळेच्या स्वरांनी, नाहते ही भूमी,

स्वातंत्र्यवीरांची कवने, जपते ही भूमी,

कुसुमाग्रजांची काव्ये, गाते ही भूमी !!

 

शिव-शंभूंच्या पराक्रमाची, गायी सह्याद्री हा गाथा,

स्वराज्य रक्षक बलिदानांनी, उजळ या भूमीचा माथा,

ज्ञान-तुका-नामा सह आळवी ही नाथा,

वपु-पुलं-कानेटकरांच्या अतुल-अवीट कथा !!

 

आषाढी-कार्तिकी निघे, श्रद्धा-भक्तीची वारी,

देशभरातून ज्ञानार्थी येती, विद्येच्या माहेरी,

सनी-सचिनची कर्मभूमी ही, क्रिडेची पंढरी,

अभिनयातील उत्तम रत्ने, इथे हिच्याच उदरी !!

 

देशभक्तीची, पराक्रमाची बीजे या देशा,

बुद्धी,भक्तीची, संतवाणीची रत्ने या देशा, 

कला, क्रीडेची, विज्ञानाची खाणी या देशा,     

मुजरा आमुचा स्विकारावा, श्री महाराष्ट्र देशा !! 🚩

मुजरा आमुचा स्विकारावा, श्री महाराष्ट्र देशा !!! 🚩

 

 - डॉ.  सौ. रुपाली दिपक कुलकर्णी, नासिक